Tarih Bilimi Nedir 8

Tarih, geçmiş zamanın incelenmesi bilimidir.[2] “Tarih”, geçmiş zamanda olan olayların incelenmesinin cenahı teselsül, bu olaylarla ait bilgilerin keşfi, toplanması, organizasyonu, sunumu ve yorumlanması ile de ilgilenen bir şemsiye terimdir.[3]

İnsan veya adam-dışı başkalıkı gözetmeksizin, mevki ve dönem aralığının kestirildiği bir geçmiş dönem dilimde, menşe-sonuç ilişkisi kurup, doküman ve bulgular eşliğinde bilgiler toplayan bir bilimsel nitelikli disiplin olan tarih, herhangi bir bilim kümesine dahil edilmez; çünkü tarih, her vadiın dünini inceleyebilecek denli geniş bir disiplindir. İnsanlık düni kavil konusu olduğunda, edebiyatın icadından önceki zamanlara “tarih öncesi” denir.

Tarihî tetkik, geçmiş zamandaki olaylara bağlı bütün bilgilerin, olayların vuku bulmuş olduğu dönemin şartları ayn önüne düzenınarak, olabilir olduğunca nesnel bir şekilde sunulması ile oluşur. Tarih, yaşanan olayların bir elan evetşanabilmesi kabilinden bir muhtemellık olmadığından huy bilimlerindeki kabilinden deney ve gözleme dayanamaz.

Tarih sözcüğünün Batı dillerindeki kuma karşılığı, Grekçe: ἱστορία, historiá (medlulı “tahkikat”) teriminden türemiştir.[4] İyonya lehçesinde bildirme, çav alma vasıtasıyla marifet edinme anlamlarında kullanılan lügat, Attika lehçesinde görerek, tanık olarak bilme anlamlarının cenahı teselsül çok elan geniş bir medlul içeriğiyle fizik, coğrafya, astronomi, bitki ve hayvan bilgisi ve hatta gittikçe huy bilgisini kapsayacak şekilde kullanılmıştır. Edward Carr’ın tanımıyla tarih, “doğrulanmış olgular kümesi”nden sair bir şey değildir.[5]